plac Światowida 13a, 60-197 Poznań
Zaburzenia zachowania u nastolatków – szybka pomoc w PoMocnym Centrum Terapii
Czym są zaburzenia zachowania?
Zaburzenia zachowania to utrwalone wzorce zachowań agresywnych, buntowniczych lub naruszających normy społeczne. Nie chodzi o jednorazowy incydent czy emocjonalny wybuch, ale o powtarzające się schematy, które utrudniają funkcjonowanie nastolatka w domu, szkole i relacjach.
Do najczęstszych objawów należą:
- agresja wobec rówieśników lub rodzeństwa,
- kradzieże, kłamstwa, niszczenie rzeczy,
- wagary, ucieczki z domu, łamanie zasad,
- impulsywność i trudność w regulacji emocji,
- nadużywanie alkoholu lub innych substancji,
- konflikty z autorytetami i normami społecznymi.
Warto podkreślić, że u wielu nastolatków zachowania te nie wynikają ze „złej woli”, ale są konsekwencją przeciążenia emocjonalnego, trudności rodzinnych, presji rówieśniczej czy problemów w regulacji stresu.
Dlaczego okres dojrzewania sprzyja trudnym zachowaniom?
W tym czasie w mózgu intensywnie dojrzewają struktury odpowiedzialne za emocje, ale te związane z samokontrolą i planowaniem rozwijają się wolniej.
Efekt?
Nastolatek czuje mocniej, reaguje szybciej, a myśli później.
To naturalne – jednak jeśli impulsywność zaczyna wpływać na naukę, relacje i bezpieczeństwo, potrzebna jest konsultacja specjalisty.
Jak odróżnić bunt od zaburzeń zachowania?
Warto zgłosić się do psychologa, gdy:
- trudne zachowania utrzymują się co najmniej kilka miesięcy,
- ich intensywność wykracza poza normę dla wieku,
- powodują konflikty w domu lub szkole,
- wiążą się z łamaniem prawa, agresją lub ryzykiem,
- nastolatek przestaje sobie radzić emocjonalnie,
- rodzice czują się bezradni lub tracą wpływ na sytuację.
Wczesna reakcja znacząco poprawia rokowania – im szybciej nastolatek otrzyma wsparcie, tym łatwiej zmienić utrwalone schematy zachowań.
Jak wygląda pomoc psychologiczna?
W pracy z nastolatkami bardzo ważne są:
1. Diagnoza i rozmowa
Analiza trudnych zachowań, kontekstu rodzinnego i szkolnego, rozmowa z rodzicami oraz samym nastolatkiem.
2. Terapia indywidualna
Skoncentrowana na nauce regulacji emocji, radzeniu sobie ze stresem, budowaniu zdrowych wzorców zachowań i poprawie samoświadomości.
3. Terapia rodzinna i wsparcie opiekunów
Zaburzenia zachowania zawsze dotyczą całego systemu rodzinnego. Praca nad komunikacją, granicami i konsekwencją jest kluczowa.
4. Współpraca ze szkołą
Bywa niezbędna, szczególnie gdy trudności mocno wpływają na funkcjonowanie edukacyjne.
Dlaczego warto reagować?
Niepodjęte na czas zaburzenia zachowania mogą prowadzić do:
- narastających problemów szkolnych,
- konfliktów rówieśniczych,
- ryzykownych zachowań,
- trudności emocjonalnych i depresyjnych,
- powstawania utrwalonych wzorców antyspołecznych.
Szybka interwencja zmniejsza ryzyko długoterminowych konsekwencji i znacząco ułatwia powrót do równowagi.
Jak mogę pomóc?
Pracuję z młodzieżą, która doświadcza trudności emocjonalnych i behawioralnych. Pomagam nastolatkom zrozumieć swoje emocje, poprawić relacje, odzyskać poczucie kontroli i bezpieczeństwa. Rodzicom oferuję wsparcie, psychoedukację oraz pomoc w budowaniu zdrowej komunikacji.
Jeśli obserwujesz niepokojące zachowania u swojego nastolatka – umów wizytę w PoMocnym Centrum Terapii. Wcześniejsza pomoc to lepsze efekty.
10/12/2025
