Czy może mi się wydawać, że coś boli, ale tak naprawdę sobie to wmawiam? Ostatnio zaczął mnie boleć

5 odpowiedzi
Czy może mi się wydawać, że coś boli, ale tak naprawdę sobie to wmawiam? Ostatnio zaczął mnie boleć dość zdrowy ząb i czuję gniecenie w nim cały czas, od obudzeniania się rano, po zaśnięcie w nocy. Bez dosłownie żadnej przerwy. Jednak ząb jest całkowicie zdrowy i nie bolał mnie przed tym, jak zacząłem miewać pewne problemy z oddalonym o kilka zębów dziąsłem. Dziąsło zostało wyleczone, ale z jakiegoś powodu wmówiłem sobie, że ten ząb również może boleć i rzeczywiście zaczął. I to dość mocno. Boli najbardziej, kiedy o tym myślę, kiedy nie, to też boli, ale nie tak bardzo.

Wcześniej miałem problemy z pieczeniem kręgosłupa, ale kiedy moja uwaga przyniosła się na ząb to tak, jakby przeszło.
mgr Szymon Szymczonek
Psychoterapeuta, Psycholog
Warszawa
Dziękuję za podzielenie się swoim doświadczeniem.

To, co Pan opisuje, jest zjawiskiem znanym w psychologii i medycynie jako somatyzacja lub — w nieco innym ujęciu — nasilona koncentracja na doznaniach cielesnych, które mogą prowadzić do realnego odczuwania bólu, nawet jeśli nie ma ku temu fizycznych podstaw.

Co może się za tym kryć?
• Nadmierne skupienie na ciele
Gdy koncentrujemy uwagę na konkretnym miejscu (np. zębie), mózg dosłownie zaczyna „dostrajać się” do wszelkich bodźców płynących z tego obszaru — nawet tych bardzo subtelnych. Z czasem może dojść do utrwalenia odczucia bólu, który nie ma wyraźnej przyczyny fizycznej, ale jest jak najbardziej realny w odczuciu.
• Mechanizm przenoszenia
Zwrócił Pan uwagę na bardzo istotny szczegół: wcześniej odczuwał Pan pieczenie kręgosłupa, a teraz — jakby w jego miejsce — pojawił się ból zęba. To może być przemieszczony objaw, który nadal pełni tę samą funkcję: sygnalizuje napięcie, stres, zmęczenie czy nadmierne przeciążenie psychiczne, ale „zmienia lokalizację”.
• Lęk zdrowotny lub nadwrażliwość na sygnały z ciała
W niektórych przypadkach, zwłaszcza przy zwiększonym stresie, nasz układ nerwowy może nadmiernie interpretować neutralne sygnały cielesne jako coś niepokojącego. Wtedy ból może być odczuwany rzeczywiście, mimo że nie ma uszkodzenia tkanek — i mija dopiero, gdy zniknie psychiczne napięcie.

Co warto zrobić?
Konsultacja z dentystą;
Dobrze, że Pan już sprawdził stan zęba — jeśli jest zdrowy, to kolejna wizyta może nie być konieczna od razu, ale warto mieć tę informację na przyszłość, jeśli objawy się nasilą.
Obserwacja związku między bólem a emocjami;
Proszę spróbować notować, kiedy ból się nasila, co Pan wtedy myśli, czuje, jakie emocje mu towarzyszą. Taka autorefleksja pomaga złapać zależność między napięciem psychicznym a reakcją ciała.
Jeśli tego typu trudności pojawiają się częściej może Pan skonsultować się z psychologiem i wspólnie przyjrzeć się tym objawom.
Wszystkiego dobrego :)

Uzyskaj odpowiedzi dzięki konsultacji online

Jeśli potrzebujesz specjalistycznej porady, umów konsultację online. Otrzymasz wszystkie odpowiedzi bez wychodzenia z domu.

Pokaż specjalistów Jak to działa?
Tak, to możliwe – taki ból może mieć charakter somatyzacyjny lub psychosomatyczny, czyli wywołany napięciem psychicznym, a nie realnym uszkodzeniem tkanek. Umysł potrafi bardzo silnie wpływać na ciało, zwłaszcza jeśli jesteś osobą wrażliwą na sygnały z organizmu (tzw. wysoka świadomość interoceptywna). Mechanizm polega na tym, że skupiając uwagę na danym obszarze, zwiększasz jego "czucie" i możesz interpretować normalne bodźce jako bolesne. To nie oznacza, że ból jest „udawany” – odczuwasz go realnie, tylko jego źródło nie leży w fizycznym uszkodzeniu. Przenoszenie bólu z kręgosłupa na ząb może sugerować mechanizm konwersyjny – czyli nieświadome "przesuwanie" napięcia emocjonalnego na inne części ciała. Warto wykluczyć wszystkie przyczyny medyczne, ale jeśli badania nic nie wykazują, wskazana może być psychoterapia, zwłaszcza poznawczo-behawioralna. Uczy ona, jak rozpoznawać i zmieniać mechanizmy nadmiernego skupiania się na dolegliwościach i jak radzić sobie z lękiem o zdrowie. Pomocna może być również nauka relaksacji i trening przekierowania uwagi. To, co przeżywasz, jest dość powszechne i w większości przypadków – odwracalne.
To bardzo interesujące i ważne pytanie, które dotyka złożonej relacji między psychiką a ciałem. Tak, absolutnie może Ci się **wydawać**, że coś boli, gdy tak naprawdę to nasza uwaga i lęk intensyfikują lub nawet “tworzą” odczucie bólu.

**To co opisujesz to prawdopodobnie mechanizm zwany “somatyczną koncentracją uwagi”:**

**Jak to działa:**

- Mózg interpretuje różne sygnały z ciała (napięcie mięśni, drobne zmiany, normalną aktywność nerwową)
- Gdy skupimy na nich uwagę z lękiem, mózg “wzmacnia” te sygnały
- Im więcej się koncentrujemy, tym silniejsze stają się odczucia
- Tworzy się błędne koło: ból → uwaga → więcej bólu

**Twoja sytuacja ma kilka charakterystycznych cech:**

- Ból wystąpił po problemie w okolicy (dziąsło)
- Nasila się, gdy o nim myślisz
- “Przeniósł się” z kręgosłupa na ząb
- Trwa bez przerwy, co jest nietypowe dla realnych problemów zębowych

**Co możesz zrobić:**

1. **Przekieruj uwagę** - zaangażuj się w absorpcyjne aktywności
1. **Nie “sprawdzaj” bólu** co chwilę językiem czy palcem
1. **Powiedz sobie:** “To mój mózg przetwarza sygnały zbyt intensywnie”
1. **Techniki relaksacyjne** - oddychanie, mindfulness

**Ważne:** Mimo że prawdopodobnie to psychosomatyczne, warto sprawdzić u dentysty dla pewności - czasem problemy z dziąsłem mogą wpływać na sąsiednie zęby. Gdy wykluczysz przyczyny fizyczne, łatwiej będzie pracować z aspektem psychologicznym.

Nie zwariowałeś - to całkowicie normalne zjawisko, które dotyczy wielu ludzi!​​​​​​​​​​​​​​​​
Z tego, co Pan opisał, wyraźnie widać, że doświadcza Pan bardzo realnego i uporczywego bólu, który – mimo braku fizycznej przyczyny – ma istotny wpływ na codzienne funkcjonowanie. To, co Pan przeżywa, nie jest „wymyślone” ani „przesadzone” – to autentyczne cierpienie, którego źródło może leżeć nie tyle w samym ciele, co w sposobie, w jaki ciało i umysł wzajemnie na siebie oddziałują. W takich sytuacjach często obserwuje się tzw. „soczewkowanie” uwagi – czyli silne skoncentrowanie się na jednym obszarze ciała, szczególnie po wcześniejszych dolegliwościach. Im bardziej umysł skupia się na tym miejscu, tym intensywniejsze mogą się stawać doznania z niego płynące. To nie jest „wmawianie sobie” – to raczej naturalna reakcja organizmu na uwagę i napięcie. To, że ból nasila się, gdy Pan o nim myśli, a słabnie, gdy uwaga od niego odchodzi, wskazuje na silny związek między myślami, emocjami i odczuciami cielesnymi. Warto też zwrócić uwagę na fakt, że wcześniejsze objawy – pieczenie w kręgosłupie – ustąpiły, kiedy pojawiło się nowe ognisko dolegliwości. Takie „przemieszczanie się” objawów może świadczyć o tym, że organizm reaguje na pewne obciążenia psychiczne poprzez ciało – to zjawisko znane i całkowicie zrozumiałe. To może być dobry moment, aby przyjrzeć się nie tylko samym objawom fizycznym, ale też temu, co dzieje się w tle – czy nie towarzyszy im przewlekły stres, napięcie lub przeciążenie emocjonalne. Istnieją konkretne i sprawdzone metody radzenia sobie z takimi trudnościami – oparte na pracy z uwagą, myślami i reakcjami ciała – które mogą pomóc odzyskać równowagę i poczucie ulgi.
Nie jest Pan w tym sam. To doświadczenie da się zrozumieć – i można sobie z nim poradzić.
Pozdrawiam serdecznie,
mgr Oleksii Tarasiuk
mgr Marcin Pienio
Psycholog, Psychotraumatolog
Poznań
Tak, jest możliwe, że możesz odczuwać ból, mimo że ząb jest zdrowy i że ból ten wynika głównie z mechanizmów psychicznych, a nie z realnego uszkodzenia tkanek. To, co opisujesz, przypomina zjawisko psychosomatyczne. Pozdrawiam serdecznie

Wciąż szukasz odpowiedzi? Zadaj nowe pytanie

  • Twoje pytanie zostanie opublikowane anonimowo.
  • Pamiętaj, by zadać jedno konkretne pytanie, opisując problem zwięźle.
  • Pytanie trafi do specjalistów korzystających z serwisu, nie do konkretnego lekarza.
  • Pamiętaj, że zadanie pytania nie zastąpi konsultacji z lekarzem czy specjalistą.
  • Miejsce to nie służy do uzyskania diagnozy czy potwierdzenia tej już wystawionej przez lekarza. W tym celu umów się na wizytę do lekarza.
  • Z troski o Wasze zdrowie nie publikujemy informacji o dawkowaniu leków.

Ta wartość jest za krótka. Powinna mieć __LIMIT__ lub więcej znaków.


Wybierz specjalizację lekarza, do którego chcesz skierować pytanie
Użyjemy go tylko do powiadomienia Cię o odpowiedzi lekarza. Nie będzie widoczny publicznie.
Wszystkie treści, w szczególności pytania i odpowiedzi, dotyczące tematyki medycznej mają charakter informacyjny i w żadnym wypadku nie mogą zastąpić diagnozy medycznej.