mgr Oskar Rychel

Osoby z zaburzeniem osobowości anankastycznej, nazywanego także obsesyjno-kompulsyjnym (typ C) w klasyfikacji DSM-5, mogą doświadczać różnych trudności w miejscu pracy, zwłaszcza gdy wymagane są szczegółowość, dokładność oraz duża precyzja. Oto potencjalne konsekwencje, z jakimi osoba z tym zaburzeniem może się spotkać:

1. **Nadmierna perfekcjonizacja:** Osoby z zaburzeniem anankastycznym często dążą do perfekcji, co może prowadzić do nadmiernego skupienia na szczegółach i trudności z zaakceptowaniem niedoskonałości. To z kolei może prowadzić do nadmiernego stresu i frustracji w sytuacjach zawodowych, gdzie perfekcja nie zawsze jest możliwa.

2. **Trudności w delegowaniu zadań:** Osoby z tym zaburzeniem mogą mieć trudności z delegowaniem zadań innym, ponieważ obawiają się, że inne osoby nie będą równie dokładne lub skrupulatne. To może prowadzić do przeładowania pracą i poczucia nadmiernego obciążenia.

3. **Upór w stosowaniu rutyn i reguł:** Osoby z zaburzeniem anankastycznym mogą być bardzo przywiązane do swoich własnych rutyn i reguł. W miejscu pracy, gdzie istnieje konieczność elastyczności i dostosowywania się do zmieniających się warunków, taki upór może prowadzić do konfliktów i trudności w adaptacji.

4. **Nadmierna kontrola nad szczegółami:** Osoby z tym zaburzeniem mogą być nadmiernie zorientowane na szczegóły, co czasami może prowadzić do utraty perspektywy ogólnej sytuacji. To może prowadzić do trudności w podejmowaniu szybkich decyzji i elastycznego dostosowywania się do zmieniających się warunków.

5. **Trudności w relacjach interpersonalnych:** Zaburzenie anankastyczne może prowadzić do trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji interpersonalnych, zwłaszcza w sytuacjach, gdzie wymagane jest elastyczne podejście i współpraca z innymi.

6. **Nadmierna frustracja:** Osoby z tym zaburzeniem mogą doświadczać nadmiernego napięcia i frustracji, zwłaszcza gdy warunki pracy nie odpowiadają ich oczekiwaniom co do dokładności i kontroli.

W przypadku, gdy te cechy zaburzenia osobowości anankastycznej zaczynają znacząco wpływać na funkcjonowanie zawodowe, ważne jest skonsultowanie się z profesjonalistą, takim jak psycholog czy psychiatra. Terapia poznawczo-behawioralna i inne formy interwencji mogą być pomocne w radzeniu sobie z negatywnymi skutkami zaburzeń osobowości anankastycznej w kontekście zawodowym. Profesjonalista może również pomóc w opracowaniu strategii dostosowawczych, które umożliwią skuteczne funkcjonowanie w miejscu pracy.

Zaburzenia funkcji poznawczych mogą znacząco wpływać na zdolność do pracy zarobkowej, zwłaszcza gdy występują w połączeniu z objawami depresyjnymi. Poniżej przedstawiam kilka sposobów, w jakie zaburzenia poznawcze i depresyjne mogą wpływać na zdolność do pracy:

1. **Trudności koncentracji i uwagi:** Osoby z zaburzeniami poznawczymi mogą mieć trudności w utrzymaniu uwagi i koncentracji na zadaniach zawodowych. Zmniejszona zdolność skupienia uwagi może prowadzić do błędów, obniżonej efektywności pracy i trudności w wykonywaniu zadań, co z kolei może wpływać na utrzymanie zatrudnienia.

2. **Spowolniona praca umysłowa:** Osoby z zaburzeniami depresyjnymi często doświadczają spowolnionej pracy umysłowej. Zadania, które wcześniej mogły być wykonywane sprawnie, stają się bardziej trudne i czasochłonne. To może prowadzić do opóźnień w wykonywaniu obowiązków zawodowych.

3. **Zmniejszona pamięć i zdolność przetwarzania informacji:** Zaburzenia poznawcze mogą wpływać na funkcje pamięciowe i zdolność przetwarzania informacji. Osoby z takimi zaburzeniami mogą mieć trudności w zapamiętywaniu nowych informacji, co może utrudniać naukę nowych umiejętności w miejscu pracy.

4. **Problemy z podejmowaniem decyzji:** Zaburzenia depresyjne mogą wpływać na zdolność podejmowania decyzji. Osoby z depresją mogą doświadczać uczucia apatii, beznadziejności i braku motywacji, co może utrudniać podejmowanie decyzji dotyczących kierunku zawodowego czy planowania zadań.

5. **Zwiększone ryzyko błędów:** Zmniejszone funkcje poznawcze i objawy depresyjne mogą zwiększać ryzyko popełniania błędów w pracy, co może prowadzić do utraty zatrudnienia lub obniżenia wydajności zawodowej.

6. **Problemy interpersonalne:** Depresja może prowadzić do izolacji społecznej i trudności w relacjach międzyludzkich. W miejscu pracy dobre relacje z innymi pracownikami są kluczowe, a trudności w nawiązywaniu kontaktów mogą wpływać na atmosferę pracy i zdolność do współpracy.

W przypadku, gdy te objawy wpływają znacząco na funkcjonowanie zawodowe, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem psychiatrą, psychologiem lub specjalistą ds. zdolności zawodowej. Profesjonalna ocena może pomóc w zrozumieniu, jakie wsparcie i dostosowania mogą być potrzebne w miejscu pracy, a także w opracowaniu strategii radzenia sobie z trudnościami związanymi z depresją i zaburzeniami poznawczymi.