Dzień dobry. Jestem alkoholiczką i od niedawna przyswajam wiedzę na temat tej choroby. Moje pytanie

Tak, alkoholizm jest uznawany za zaburzenie. W klasyfikacji chorób psychicznych, takiej jak Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób (ICD) lub Diagnostyczny i Statystyczny Podręcznik Zaburzeń Psychicznych (DSM), alkoholizm jest opisywany jako zaburzenie używania substancji lub zaburzenie uzależnienia od substancji.

Alkoholizm charakteryzuje się utratą kontroli nad spożywaniem alkoholu, rozwijaniem tolerancji, fizyczną i psychiczną zależnością od alkoholu, a także negatywnymi skutkami spożywania alkoholu dla zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego. Osoba cierpiąca na alkoholizm często nie jest w stanie kontrolować ilości spożywanego alkoholu, co prowadzi do szeregu szkodliwych konsekwencji dla siebie i otoczenia.
Leczenie alkoholizmu często wymaga interwencji terapeutycznej, wsparcia społecznego i w niektórych przypadkach farmakoterapii. Jest to złożone zaburzenie, które wpływa na różne obszary życia jednostki, a skuteczne leczenie zazwyczaj wymaga wieloaspektowego podejścia.
Z wyrazami szacunku
Bartosz Petruczenko

Droga Pacjentko,
Dziękuję, że podzieliłaś się swoimi pytaniami. Twoje wątpliwości są zrozumiałe, szczególnie w kontekście tego, jak alkoholizm jest postrzegany i klasyfikowany jako choroba. To, jak rozumiane jest uzależnienie, ma ogromne znaczenie dla procesu leczenia i możliwości osoby uzależnionej na podjęcie skutecznego leczenia.

W kontekście pytania o alkoholizm jako chorobę, warto przytoczyć wypowiedź Bohdana Tadeusza Woronowicza, który jest autorytetem w dziedzinie psychoterapii i uzależnień. Woronowicz zaznacza, że alkoholizm to choroba przewlekła, którą można kontrolować, ale nigdy całkowicie "wyleczyć" w tradycyjnym sensie. W jego słowach: "alkoholizm to zaburzenie, które zmienia sposób myślenia, odczuwania i działania jednostki. To nie jest kwestia wyboru, ale przewlekła choroba, której skutki mogą być zarządzane, ale nie są całkowicie eliminowane".

Choroba w kontekście alkoholizmu w programie 12 kroków
Ważnym aspektem w programie 12 kroków, takim jak Anonimowi Alkoholicy (AA), jest uznanie alkoholizmu za chorobę, co pełniło bardzo ważną funkcję w kontekście rozpoczęcia procesu leczenia. Określenie alkoholizmu mianem choroby miało na celu zdjęcie ciężaru poczucia winy z osoby uzależnionej. Często osoby zmagające się z alkoholizmem, z powodu wstydu i poczucia winy, nie były w stanie uznać swojego uzależnienia i podjąć leczenia. Poczucie winy za uzależnienie często powodowało, że uzależniona osoba nie widziała w sobie nawet najmniejszej szansy na poprawę i uważała siebie za „niegodną pomocy”. W takim przypadku mówienie o alkoholizmie jako chorobie dało osobom uzależnionym szansę na akceptację swojej sytuacji, bez dodatkowego poczucia winy, które często blokowało chęć do podjęcia leczenia.

Dlaczego alkoholizm jest uznawany za chorobę?
Określenie alkoholizmu jako choroby przewlekłej, a nie tylko zaburzenia, ma na celu ułatwienie procesu leczenia, ponieważ pomaga osobie uzależnionej zrozumieć, że nie jest to kwestia braku silnej woli ani moralnej słabości, ale biochemicznego i psychologicznego uzależnienia, które wymaga leczenia i wsparcia. Uznanie tego jako choroby pozwala zdjąć odpowiedzialność za początkowy stan uzależnienia, a także daje nadzieję na odzyskanie kontroli nad swoim życiem i nauki życia bez alkoholu.

Zrozumienie, że uzależnienie to choroba, umożliwia osobom uzależnionym przełamać wstyd i poczucie winy, które mogłyby skutkować dalszym zaprzeczaniem i pogłębianiem uzależnienia. Dzięki temu możliwe jest podjęcie leczenia oraz skorzystanie z pomocy, co daje nadzieję na powrót do zdrowia.

Co można zrobić, aby lepiej zrozumieć swoje uzależnienie?
1. Terapia uzależnień: Jeśli jeszcze tego nie zrobiłaś, warto skorzystać z terapii uzależnień, aby lepiej zrozumieć mechanizmy alkoholizmu i nauczysz się radzić sobie z emocjami i trudnościami, które prowadzą do picia. Program 12 kroków i grupy wsparcia, takie jak Anonimowi Alkoholicy, mogą pomóc Ci w znalezieniu motywacji do trwałej abstynencji, bez poczucia winy, które Cię blokuje.
2. Wsparcie emocjonalne i psychoterapia: Dodatkowo, psychoterapia integracyjna, która pomoże Ci w przepracowywaniu trudności emocjonalnych związanych z uzależnieniem, w tym poczuciem winy, wstydu i trudnościami w zaakceptowaniu pomocy, będzie miała kluczowe znaczenie. Warto, abyś pracowała nad sobą i swoich emocjach w terapii, by poczuć się silniejsza i bardziej zmotywowana do leczenia.
3. Wsparcie w leczeniu: Alkoholizm to choroba, którą można kontrolować, a proces leczenia to długotrwała droga, która nie kończy się po kilku tygodniach terapii. To proces, który wymaga wsparcia, zarówno psychologicznego, jak i fizycznego, aby utrzymać abstynencję przez całe życie.
4. Regularne spotkania i grupy wsparcia: Warto również poszukiwać wsparcia w grupach wsparcia, takich jak Anonimowi Alkoholicy (AA), które pomagają w utrzymaniu abstynencji i wspierają osoby uzależnione w procesie zdrowienia.
Podsumowując, uznanie alkoholizmu za chorobę to krok, który pozwala osobom uzależnionym wyjść z poczucia winy i zacząć proces leczenia bez obciążenia wstydem i poczuciem braku wartości. Terapia uzależnień, wsparcie psychologiczne i korzystanie z programu 12 kroków może pomóc Ci przejść przez ten proces i nauczyć się kontrolować swoje uzależnienie. Z odpowiednią pomocą możesz odzyskać kontrolę nad swoim życiem i żyć zdrowo i szczęśliwie.


Z serdecznymi pozdrowieniami,
Radosław Helwich
Certyfikowany terapeuta uzależnień i współuzależnień
ESC – Ośrodek Leczenia Uzależnień i Psychoterapia
Warszawa Żoliborz ul. Boguckiego 6/3, (prowadzimy konsultacje online)

Pani pytanie dotyka ważnej różnicy między tym, jak język medyczny klasyfikuje zaburzenia, a tym, jak doświadcza się choroby uzależnienia w życiu.
W klasyfikacjach takich jak ICD-10 czy ICD-11 rzeczywiście używa się określenia „zaburzenie związane z używaniem alkoholu” (alcohol use disorder) zamiast słowa „choroba alkoholowa”. Dzieje się tak dlatego, że klasyfikacje te opisują zjawiska kliniczne — czyli sposób, w jaki dane zachowania lub objawy wpływają na funkcjonowanie człowieka.
Nie rozstrzygają one jednak o tym, czy coś jest uleczalne, czy nie, lecz raczej — jak można to rozpoznać i leczyć.
W praktyce klinicznej i terapeutycznej mówi się o chorobie alkoholowej, ponieważ uzależnienie ma cechy typowe dla chorób przewlekłych:
ma określony przebieg,
nawracający charakter,
oraz wymaga stałej pracy nad utrzymaniem zdrowienia (abstynencji i równowagi).
To, że uzależnienie określane jest jako choroba nieuleczalna, nie oznacza, że nie można żyć w zdrowiu. Oznacza raczej, że nie da się „wykasować” podatności na uzależnienie, ale można z powodzeniem żyć w trwałej trzeźwości — dokładnie tak, jak osoby z innymi chorobami przewlekłymi (np. cukrzycą) mogą prowadzić pełne, zdrowe życie, jeśli dbają o siebie i leczenie.
Słowo „zaburzenie” w ICD ma więc charakter techniczny, opisowy.
Słowo „choroba” w potocznym języku osób zdrowiejących z uzależnienia ma charakter egzystencjalny i terapeutyczny — pomaga przyjąć odpowiedzialność, zrozumieć mechanizmy i zaakceptować, że zdrowienie to proces na całe życie.
Cieszę się, że Pani zadaje to pytanie, pokazuje dużą świadomość i refleksyjność — a to są jedne z najważniejszych zasobów w zdrowieniu.
Życzę Pani dużo siły, wytrwałości i powodzenia w dalszym poznawaniu siebie i w trzeźwieniu. To droga, która naprawdę prowadzi do wolności.