Wszystko, co powinieneś wiedzieć o celiakii

 

1. Czym jest celiakia?

 

Celiakia jest to choroba trzewna o podłożu autoimmunologicznym. Zapalną reakcję powoduje gluten, czyli rozpuszczalne w alkoholu frakcje białka, które znajdują się m.in. w pszenicy, życie, owsie, jęczmieniu, pszenżycie czy kamucie. W konsekwencji spożywania glutenu dochodzi do uszkodzenia kosmków jelitowych, co skutkuje zaburzeniami wchłaniania.

 

Jest to bardzo niebezpieczne, ponieważ nieleczona celiakia może prowadzić do wystąpienia innych chorób, m.in. anemii, stłuszczenia wątroby, zaburzeń płodności, a nawet nowotworów. Celiakia może przebiegać w różnych formach, jednak do głównych objawów zalicza się: bóle i wzdęcia brzucha, biegunki, utratę lub wzrost masy ciała, objawy niedoborowe, ciągłe zmęczenie, anemię o nieznanym podłożu. Należy jednak pamiętać, że celiakia może przybrać także formę utajoną. Co istotne to właśnie tę postać łączy się z występowaniem innych chorób autoimmunologicznych, np. cukrzycy typu I, Hashimoto czy reumatoidalnego zapalenia stawów. Objawy mogą pojawić się w późniejszym czasie, w wieku dorosłym, np. w okresie ciąży czy przy infekcjach organizmu.

2. Diagnostyka

Osoby, które podejrzewają u siebie lub u swojego dziecka wystąpienie celiakii powinny udać się do gastroeneterologa. Ważnym jest, aby bez konsultacji i bez badań potwierdzających przypadłość nie przechodzić na dietę bezglutenową, ponieważ może to wpłynąć na błędną diagnozę. W celu diagnostyki celiakii wykonuje się badania krwi pod kątem stężenia przeciwciał:

• przeciwko endomysium mięśni gładkich (EmA)
• przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG)
• przeciwko deamidowanej gliadynie

 

Najlepiej wykonać badanie od razu w dwóch klasach: IgA oraz IgG. Dodatkowo do pełnej diagnozy potrzebne jest wykonanie biopsji jelita cienkiego, które pokazuje czy i w jakim stopniu doszło do uszkodzeń kosmków jelitowych.

Zanik struktury kosmków jelitowych, obecność przeciwciał oraz znacząca poprawa stanu chorego po zastosowaniu diety bezglutenowej są wystarczającym kryterium do rozpoznania celiakii.

3. Zdiagnozowano u mnie celiakię – co teraz?

Rozwiązaniem jest odpowiednia dieta, z której całkowicie eliminuje się gluten. Ważne, aby wiedzieć, że taką terapię żywieniową trzeba stosować przez całe życie. Chorzy na celiakię muszą zrezygnować ze wszystkich produktów przygotowanych na bazie wymienionych zbóż (płatki, pieczywo, ciastka itd.). Dodatkowo należy bardzo uważnie czytać etykiety przy robieniu zakupów, ponieważ producenci często dodają gluten do swoich wyrobów (np. przyprawy, napoje alkoholowe, sosy, zupy w proszku, suszone owoce).

Warto zaznaczyć, że często produkty bezglutenowe zawierają masę chemicznych dodatków, które mogą być niebezpieczne dla zdrowia. Dlatego sięgajmy po produkty naturalne, przygotowane na bazie surowców nie zawierających w sobie glutenu, ale także bez zbędnych dodatków. Należy również pamiętać, że jeżeli w kuchni czy w zakładzie produkcyjnym występują produkty zawierające gluten, to prawdopodobnym jest, że przygotowywany w tym samym pomieszczeniu posiłek bezglutenowy, będzie zawierać niewielkie ilości glutenu. Nawet taka mikroskopowa ilość jest w stanie wpłynąć na ponowne wystąpienie reakcji zapalnej organizmu.

4. Co w zamian? Dieta bez glutenu wcale nie musi być nudna.

Można spożywać produkty na bazie surowców, które naturalnie nie zawierają w sobie glutenu. Zaliczamy do nich grykę, ryż, amarantus, quinoa, kukurydzę, mięso (uwaga na produkty przetworzone – produkty garmażeryjne, pasztety, kiełbasy, szynki – mogą zawierać gluten), jaja, nabiał, warzywa i owoce. Wybierając produkty bezglutenowe szukajmy tych ze znakiem przekreślonego kłosa. Stanowi to gwarancję bezpiecznego zakupu. Przy odrobinie chęci i zaangażowania dieta bezglutenowa nie będzie ani niesmaczna, ani monotonna, a po jej zastosowaniu znikną wcześniej występujące dolegliwości.

The post Wszystko, co powinieneś wiedzieć o celiakii appeared first on Blog dla pacjentów.