Czym jest neofobia żywieniowa?

Neofobia żywieniowa to zaburzenie polegające na unikaniu spożywania nowych produktów, zaliczana jest do zaburzeń sensorycznych awersji pokarmowych.

Osoby z neofobią żywieniową jedzą tylko znane produkty. Zmiana w ich wyglądzie lub nawet opakowaniu powoduje silny lęk i niechęć do spróbowania. Potrzeba rutyny w jedzeniu ogranicza czasem spożywanie do konkretnych marek czy kolorów, np. tylko żółte owoce, pieczywo tylko z jednej piekarni itd.

Restrykcyjnie zawężone menu np. tylko do trzech produktów nie jest wynikiem kapryszenia czy chwilowej niechęci. Próbowanie nowych, nieakceptowanych produktów, a czasem nawet sam widok wzbudza w zaburzonej osobie silne, negatywne uczucia, a nawet odruchy wymiotne.

 

Jak rozpoznać, że dziecko ma neofobię, a nie jest po prostu „Tadkiem niejadkiem”?

Dzieci „niejadki” jedzą różne rzeczy, tylko w małych ilościach. Mogą też nie chcieć zjeść produktu, choć wcześniej go próbowały. Wynika to jednak z chwilowej niechęci. Dzieci z neofobią nie chcą zjeść niczego, czego nie znają, albo co wygląda na nieznane – jest np. w zmienionym opakowaniu. Mają bardzo ograniczony jadłospis: do kilku produktów, w skrajnych przypadkach do jednego – zazwyczaj mleka.

Niejadek:

– zaczyna ograniczać menu ok. 3 roku życia
– akceptuje powyżej 30 produktów
– preferuje dany typ jedzenia przez długi czas np. je parówki przez kilka miesięcy, później zmienia produkt na żółty ser itp.
– odmowa jedzenia to forma kontroli i wyboru dziecka
– trudności ustępują lub zmniejszają się w ok. 6 roku życia
– jest w stanie zjeść produkt spoza swojego menu, gdy jest bardzo głodny

Dziecko z neofobią żywieniową:

– objawy widoczne już od urodzenia w okresie niemowlęcym lub zaraz w okresie poniemowlęcym
– jedzenie nowego produktu  wzbudza strach lub panikę
– trudności dziecka często połączone są z zaburzeniami ze spektrum, traumą z jedzeniem, zaburzeniami oralno-motorycznymi, problemami gastrologicznymi
– często nadwrażliwe na zapach, dotyk, fakturę
– problem nie zmniejsza się, a nawet narasta, często występuje w dorosłości
– nie jest w stanie zjeść niczego spoza wybranych produktów mimo silnego głodu

Czy z neofobii da się wyjść?

Odpowiednio prowadzona terapia pozwala osobie dotkniętej neofobią żyć w miarę normalnie. Lęk przed nowościami może być obecny, jednak dziecko potrafi nad nim zapanować. Zaburzenie związane z selektywną dietą nie jest jednak chwilowym kaprysem dziecka, z którego wyrośnie. Z biegiem czasu objawy nasilają się lub (jeśli dziecko wypracuje sobie strategię radzenia z nimi) mogą powodować trudności w funkcjonowaniu społecznym i/lub emocjonalnym.

Czy będzie ona miała skutki w przyszłości?

Dzieci z neofobią żywieniową często reagują lękiem na zmiany, niekoniecznie związane z jedzeniem. Zmiany i nowości mogą w przyszłości nadal stanowić wyzwanie, ale takie, które można pokonać.

Praca nad trudnościami związanymi z selektywnym jedzeniem może mieć także bardzo pozytywne skutki. Uczy dziecko, że każde wyzwanie można pokonać. Choć jest czasem ciężko i wymaga to dużo sił można osiągnąć sukces. Dobrze poprowadzona terapia zbliża też do siebie członków rodziny, którzy upewniają się, że mogą na siebie liczyć i stanowią „jedną drużynę”.

Czym grozi nieleczona neofobia?

Niedoborem składników odżywczych. Monotonna dieta, brak spożycia owoców i warzyw znacząco wpływa na odporność i późniejsze zdrowie. Prócz tego najpoważniejszą konsekwencją neofobii jest izolacja społeczna. Dziecko nie może iść na przyjęcie, jechać na wycieczkę, spać u kolegi, bo tam musi jeść. Jedzenie to okazja do bycia z innymi, wyrażania uczuć, zawierania przyjaźni. Dziecko z lękiem przed jedzeniem unika tych wszystkich sytuacji. Postrzegane jest jako „dziwne”.

Jak długo trwa taka terapia?

Czas trwania terapii zależy od stopnia nasilenia problemu: od roku do dwóch, trzech lat.

The post Czym jest neofobia żywieniowa? appeared first on Blog dla pacjentów.