Zaczęłam od TikToka dla relaksu, a teraz tracę tam całe wieczory. Jak się od tego oderwać, kiedy to

Dzień dobry, oderwać się z pewnością trudno. Właśnie dlatego, że to łatwe i wciągające. Wiemy, że im więcej mamy ekspozycji na ekrany, tym trudniej nam angażować się w inne aktywności. Ekrany stymulują głównie prawą półkulę mózgu, odcinają nas od stymulacji lewej półkuli. Znalezienie uniwersalnej, odpowiedniej dla każdego człowieka odpowiedzi, jak się oderwać, jest właściwie niemożliwie. Zachęcam, by zastanowić się, co innego daje relaks i odprężenie, jakie zajęcia, czynności, relacje. Można stworzyć sobie plan wieczoru, nie włączać żadnego ekranu, spróbować innej czynności. Można każdego dnia wydłużać czas spędzany przy innych niż ekranowe aktywnościach. Można zdecydować się na krok radykalny- zrobić sobie ekranowy detoks. Dla wielu osób sport- spacery, bieganie- jest swoistą odtrutką. Gorąco zachęcam do poszukiwania własnej drogi i sposobu.

Dzień dobry,

To, co Pani opisuje, nie jest lenistwem, brakiem silnej woli ani „przesadą”.
To naturalna reakcja naszego mózgu na bodźce zaprojektowane tak, żeby wciągały. TikTok to narzędzie, które bardzo skutecznie uruchamia układ nagrody:
- Krótkie, dynamiczne filmiki
- Dopamina za każdym przesunięciem palcem
- Brak końca – nie trzeba nic wybierać, wystarczy oglądać

Zaczyna się od relaksu, kończy – na wieczorach, które po prostu przeciekają przez palce.

Dlaczego to takie trudne?
Jest to łatwe, natychmiastowe i zaplanowane tak, by było trudne do przerwania.
Po całym dniu zmęczenia, stresu, samotności – sięgamy po coś, co daje szybkie ukojenie.

Co może pomóc?

- Warto zacząć od świadomości - zauważenia momentów zatracenia w social mediach i zadanie sobie pytań: Kiedy po to sięgam? Co czuję przed? Co czuję po?
To nie jest kontrola – to poznanie swojego mechanizmu.

- Wybieranie jedenego wieczóru w tygodniu jako „offline wieczór”.
Nie po to, by się czegoś pozbawić, ale by sprawdzić, co się dzieje, gdy jestem naprawdę obecna.

- Ustawienie cel – nie czasowy, tylko jakościowy.
Np. „Dziś wieczorem chcę poczuć, że naprawdę odpoczęłam” – i spróbuj innego rodzaju relaksu: kąpiel, książka, rozmowa, muzyka, ruch.

- Pozwolenie sobie na niedoskonałość. Oderwanie się od TikToka to nie sprint, tylko proces. Jednego dnia będzie lepiej, innego wrócisz do starych schematów – i to też jest w porządku.

W ESC Ośrodku Leczenia E-Uzależnień wspieram osoby, które czują, że platformy, które miały dawać relaks, zaczęły zabierać życie – wieczory, sen, relacje i poczucie spokoju.
Można to odzyskać, małymi krokami – z łagodnością i bez presji.

Z serdecznością,
Marcin Okoński
psycholog, psychoterapeuta
ESC Ośrodek Leczenia E-Uzależnień
ul. Boguckiego 6/3, 01-502 Warszawa
(esc123(.)net)

TikTok i inne media społecznościowe często są wybierane jako sposób na relaks i osiągnięcie chwilowej przyjemności. Niestety, nasz organizm szybko przyzwyczaja się do dotychczasowej „dawki” i domaga się więcej i więcej. Istnieją różne techniki poradzenia sobie ze zbyt dużą ilością czasu poświęcaną na media społecznościowe: niektórzy decydują się na włączenie limitów korzystania z aplikacji, inni usuwają media społecznościowe, kolejne osoby poszukują innych źródeł relaksu – książka, spotkania ze znajomymi, gorąca kąpiel, słuchanie muzyki, aktywność fizyczna. Każdy z nas jest inny i trudno jest znaleźć jedno rozwiązanie, które się sprawdzi. Warto przedyskutować tę sytuację ze specjalistą, który pomoże znaleźć odpowiednie rozwiązanie – czy to w trakcie spotkania bezpośredniego, czy też on-line.

To bardzo częste i zupełnie zrozumiałe, że coś, co miało być formą relaksu, stało się źródłem frustracji i poczucia utraty kontroli. TikTok – podobnie jak inne aplikacje stworzone do szybkiego, dynamicznego scrollowania – działa w oparciu o mechanizmy nagrody i pobudzenia.

– Platforma „karmi” nas krótkimi filmami, które łatwo chłonąć
– Zmienność i nowość każdego kolejnego wideo stymuluje dopaminę – neuroprzekaźnik przyjemności
– Mózg szybko uczy się, że scrollowanie to łatwy sposób na szybkie odcięcie się od stresu, zmęczenia czy samotności

Długofalowo może to prowadzić do:
– spadku koncentracji
– trudności z zasypianiem
– zaniedbywania realnych relacji i obowiązków
– obniżonego nastroju i niezadowolenia z siebie

Jak się od tego oderwać? Kilka kroków na start:
– Zacznij od uważności: nie chodzi o całkowity zakaz, ale o świadome wybory – np. "dzisiaj korzystam przez 30 minut, potem odkładam"
– Zaplanuj alternatywę – nie walcz z TikTokiem pustką. Zamiast tego: podcast, krótki spacer, telefon do przyjaciela
– Ustaw limit czasu w telefonie – wiele osób potrzebuje lekkiego „zewnętrznego przypomnienia”, żeby przerwać
– Zauważ emocje, które towarzyszą scrollowaniu – czy to nuda? Samotność? Ucieczka od czegoś? Czasem to one domagają się uwagi, nie aplikacja

Jeśli czuje Pani, że traci nad tym kontrolę, nie warto tego bagatelizować. W ośrodku ESC zajmujemy się właśnie takimi sytuacjami – kiedy korzystanie z technologii przestaje być neutralne, a zaczyna przejmować stery nad codziennością. Pomagamy odzyskać równowagę – bez oceniania, bez wstydu.

Pozdrawiam,
Martyna Miszczak
Psycholog
ESC ośrodek leczenia e‑uzależnień Radosław Helwich
ul. Boguckiego 6/3, 01-502 Warszawa
(esc123(.)net)