mgr Tomasz Desput

"Neurotyk to chory, którego leczy się mówieniem, i to przede wszystkim jego własnym mówieniem. Powinien on mówić, opowiadać, objaśniać siebie. Freud definiuje psychoanalizę jako przyjęcie przez podmiot swojej własnej historii, o ile ona jest konstytuowana przez mówienie kierowane do Innego"

J. Lacan


Psychoanaliza jest praktyką mówienia. Dwoma partnerami tego są analityk i analizant obecni na tej samej sesji psychoanalitycznej. Analizant mówi o tym, co go sprowadza, o swoim cierpieniu, o swoim symptomie. Ten symptom jest wyartykułowały w materii nieświadomości, zrobiony z rzeczy mówionych podmiotowi, które sprawiły mu ból i z rzeczy niemożliwych do powiedzenia, które sprawiają, że cierpi. Analityk punktuje słowa analizanta i pozwala mu tkać tkaninę jego nieświadomego. Siła mowy i efekty prawdy, które ona dopuszcza, czyli to, co nazywa się interpretacją, jest potęgą samej nieświadomości. Interpretacja manifestuje się zarówno od strony analizanta, jak i od strony analityka. Jednakże jeden i drugi nie mają takiego samego stosunku do tej nieświadomości, albowiem jeden już przeszedł to doświadczenie, a drugi nie.
Psychoanalityk pozwala na ten dystans wobec przyzwyczajeń, norm, reguł, którym analizant podporządkowywuje się poza sesją. Pozwala na radykalne kwestionowanie fundamentów tożsamości każdego podmiotu. Może on temperować stopień tego kwestionowania, biorąc pod uwagę kliniczną szczególność podmiotu, który się do niego zwraca. Natomiast nie bierze pod uwagę niczego innego. To właśnie definiuje wyjątkowość miejsca psychoanalityka, czyli tego, kto otwarcie podtrzymuje kwestionowanie podmiotu, enigmę podmiotu, który przyszedł do niego. Psychoanalityk nie identyfikuje się więc z żadną z ról, którą jego interlokutor chce mu narzucić do odegrania ani z żadnym zaszczytem, czy ideałem już obecnym w kulturze. W pewnym sensie analityk jest tym, kogo nie da się oznaczyć w żadnym innym miejscu poza miejscem dotyczącym kwestii pragnienia.
Analizant zwraca się do analityka. Przypisuje mu uczucia, przekonania, oczekiwania jako reakcję na to, co mówi i chce działać według tych przekonań i oczekiwań, które antycypuje. Nie chodzi jednak tylko o odszyfrowywanie sensu w wymianach między analizantem i analitykiem. Istnieje pewne dążenie po stronie tego, kto mówi. Chodzi o odzyskanie czegoś utraconego w obecności interlokutora. To odzyskanie przedmiotu daje klucz do freudowskiego mitu o popędzie. On tworzy fundament przeniesienia, które wiąże dwóch partnerów. Formuła Lacana, według której podmiot otrzymuje od Innego swój własny przekaz w formie odwróconej, zawiera i odszyfrowywanie, i chęć oddziaływania na tego, do kogo podmiot się zwraca. Ostatecznie kiedy analizant mówi, chce on, poza sensem tego, co mówi, dosięgnąć w Innym partnera swoich oczekiwań, przekonań, pragnień. Celuje on w partnera swojego fantazmatu. Psychoanalityk, oświecony przez doświadczenie natury swojego własnego fantazmatu, zdaje sobie z tego sprawę. Wystrzega się działania w imię tegoż.
Związek przeniesienia zakłada pewne miejsce, „miejsce Innego”, jak mówi Lacan, którym nie kieruje żaden szczególny inny. Jest to miejsce, w którym nieświadome może się manifestować poprzez największy zakres wolności mówienia, niosąc ze sobą doświadczenie ułudy i trudności. Jest to także miejsce, gdzie postacie partnera fantazmatu mogą przejawiać się w swoich najbardziej złożonych lustrzanych grach. To dlatego seans psychoanalityczny nie znosi osoby trzeciej i jej spojrzenia z zewnątrz na sam proces, który się toczy. Osoba trzecia redukuje się do tego miejsca Innego. Ta zasada wyklucza zatem interwencję „trzecich” autorytetów, chcących wyznaczać każdemu miejsce i cel już ustanowiony w leczeniu psychoanalitycznym. Trzeci wartościujący wpisuje się w serię osób trzecich, których autorytet potwierdza z zewnątrz to, co jest w grze pomiędzy analizantem, analitykiem i nieświadomym.
Nie istnieje kuracja standardowa, nie ma ogólnego protokołu, który rządziłyby seansem i kuracją psychoanalityczną. Freud użył metafory szachów, aby wskazać, że istnieją reguły lub typy początku lub końca partii. Z pewnością, od czasów Freuda, algorytmy formalizujące szachy powiększyły swój zakres. W związku z możliwością dokonywania obliczeń za pomocą komputera, pozwalają one maszynie pokonać ludzkiego gracza. To nie zmienia faktu, że psychoanaliza, przeciwnie niż szachy, nie może prezentować się w formie algorytmicznej. Widzimy to u samego Freuda, który przekazywał psychoanalizę za pomocą poszczególnych przypadków: Człowieka szczura, Dory, małego Hansa, itd. Wraz z Człowiekiem z wilkami opis kuracji wszedł w kryzys. Freud nie mógł już dłużej utrzymywać spójności opisu złożonego procesu, który się toczy. Dalekie od możliwości zredukowania się do technicznego protokołu, doświadczenie psychoanalizy ma tylko jedną zasadę: niepowtarzalność scenariusza, przez który manifestuje się jednostkowość podmiotu. Psychoanaliza nie jest więc techniką, ale dyskursem, który zachęca każdego do produkowania swojej jednostkowości, swojego wyjątku.
Czas trwania i przebieg seansów psychoanalitycznych nie mogą być standaryzowane. Kuracje Freuda miały bardzo różny czas trwania. Były to kuracje jednoseansowe, jak psychoanaliza Gustawa Mahlera. Były też kuracje czteromiesięczne, jak kuracja małego Hansa, jednoroczne, jak u Człowieka szczura i wieloletnie, jak kuracja Człowieka z wilkami. Od tamtego czasu rozpiętość i różnorodność kuracji nie przestają się powiększać. Co więcej, stosowanie psychoanalizy poza gabinetem, w systemie instytucji świadczących opiekę zdrowotną, przyczyniło się do zróżnicowania czasu trwania kuracji psychoanalitycznej. Odmienność przypadków klinicznych i stulecie, jakie minęło od momentu, kiedy zaczęto stosować psychoanalizę, pozwalają stwierdzić, że czas trwania kuracji jest obecnie określany w najlepszym razie jako „na miarę”. Dana kuracja jest prowadzona do czasu, gdy analizant będzie na tyle usatysfakcjonowany tym, czego doświadczył, by opuścić analityka. Celem nie jest zastosowanie jakiejś normy, ale uzyskanie zgody podmiotu ze sobą samym.
Psychoanaliza nie może wyznaczać swojego celu i swojego końca w terminach adaptacji jednostkowego podmiotu do norm, reguł, założeń standardowych wzorców rzeczywistości. Odkrycie psychoanalizy jest przede wszystkim odkryciem niemocy podmiotu w osiągnięciu pełnej satysfakcji seksualnej. Ta niemoc określona jest w terminach kastracji. Poza tym psychoanaliza wraz z Lacanem sformułowała niemożliwość istnienia jakiejś normy w relacji pomiędzy płciami. Jeśli nie ma pełnej satysfakcji i jeśli nie ma normy, to każdemu pozostaje wymyślenie swojego indywidualnego rozwiązania, które opiera się na jego symptomie. Rozwiązanie takie może być mniej lub bardziej typowe, może ono mniej lub bardziej wychodzić z tradycji i reguł wspólnotowych. Albo przeciwnie, może wiązać się z zerwaniem lub z jakąś niezgodą na obowiązujące zasady. Jednak w swoich podstawach relacja między płciami nie ma rozwiązania, które by było „dla wszystkich”. W tym sensie pozostaje ono naznaczone piętnem nieuleczalnego i zawsze będzie w nim jakiś brak. Płeć u bytu mówiącego należy do „pas-tout” [„nie-całość”].
( Eric Lauren, "texty" Krakowskie Koło Psychoanalizy Nowej Szkoły Lacanowskiej)

Jeśli z przyczyn finansowych nie mogą Państwo podjąć terapii - proszę o kontakt.

Superwizje odbywam w Nouvelle Ecole Lacanienne u Pani Aliny Henzel-Korzeniowskiej.
Analizę dydaktyczną przechodzę w Nouvelle Ecole Lacanienne w Paryżu u Pani Barbary Gorczycy.

• Depresja

---

• DDA - dorosłe dzieci alkoholików

---

• Nerwica natręctw

---

• Nerwica Lękowa

---

• Choroba afektywna dwubiegunowa

---

• Uzależnienie

---

• Autoagresja

---

• Kryzys życiowy

---

• Zaburzenia osobowości

---

• Wykorzystywanie seksualne

---

• Niskie poczucie własnej wartości

---

• Kryzys emocjonalny

---

• Przemoc

---

• Bezsenność

---

• Alkoholizm

• Psychoanaliza dydaktyczna w Warszawie i Paryżu (Nouvelle Ecole Lacanienne)

  ---

• Superwizja w Nouvelle Ecole Lacanienne

  ---

• Seminaria teoretyczne i kliniczne w Nouvelle Ecole Lacanienne

  ---

• Psychologia kliniczna studia magisterskie