Depresja – różne oblicza

Zapadalność na choroby afektywne stanowi poważny problem społeczno-ekonomiczny. Wpływa na wzrost kosztów opieki zdrowotnej (Judd, 1995), ogranicza zdolność jednostki do wykonywania obowiązków zawodowych oraz pełnienia ról społecznych (Hammen, 2006). Według WHO (The World Health Organization), depresja jest jedną z najczęstszych przyczyn obniżenia zdolności do pracy (Davies, Craig, 1999). Z kolei, w wymiarze osobistym, stanowi źródło indywidualnego cierpienia i trudnych doświadczeń jednostki (Kępiński, 1979). Pużyński (2011) upatruje prawdopodobieństwa przyczyn powstawania depresji w znacznym wydłużeniu średniego okresu życia (w krajach rozwiniętych o 10 – 20 lat, a w krajach rozwijających się o 15 – 30 lat), wzroście  czynników środowiskowych, takich jak: migracja, izolacja, osamotnienie oraz powszechność i łatwość w dostępie do związków chemicznych, w tym leków, których działanie ma charakter depresjorodny (Pużyński, 2011 str. 353).

Zaburzenia depresyjne mogą stanowić przyczynę przedwczesnej umieralności, zarówno naturalnej jak i nienaturalnej, a także być podłożem rozwoju chorób somatycznych (Pużyński, 2011). Zaburzenia psychiczne stanowią jedną z 10. najczęstszych (poza chorobami sercowo-naczyniowymi, nowotworowymi czy chorobami zakaźnymi) przyczyn zgonów na świecie (WHO, 2013). Szacuje się, że 16%  światowej populacji, przynajmniej raz w życiu doświadcza epizodu depresji (Kessler i in., 2003; za C.G. Beevers, 2005).

Obecny zakres wiedzy psychologii i psychiatrii nie pozwala  na określenie w sposób jednoznaczny, jakiego rodzaju cechy (psychologiczne czy biologiczne) musi posiadać jednostka, aby wystąpiły u niej objawy zaburzeń nastroju w postaci depresji (Pużyński, 2011; Seligmann, 2003; Sęk, 2008).

Hammen (2006) wyróżnia cztery rodzaje objawów depresji:  afektywne,  poznawcze,  behawioralne oraz  somatyczne.

Objawy afektywne przejawiają się w występowaniu poczucia pustki i bezradności, przygnębieniu, smutku czy utracie nadziei. W zakresie poznawczym, symptomem depresji są zaburzenia myślenia – tendencyjność, a także dezorganizacja procesów pamięciowych, koncentracji, uwagi oraz procesów decyzyjnych.

Do objawów behawioralnych należy zaliczyć apatię, brak motywacji, spowolnienie psychoruchowe lub nadmierne pobudzenie. Z kolei, wśród objawów somatycznych wyróżniamy zaburzenia popędu seksualnego, występowanie trudności ze snem, utratę apetytu lub jego nadmierny wzrost (Hammen, 2006). W przebiegu depresji klinicznej wymienione powyżej czynniki stanowią kryteria diagnostyczne (zarówno biologiczne, jak i psychologiczne) zawarte w Międzynarodowej klasyfikacji chorób ICD-10.

Szczególnym zaburzeniem nastroju z kategorii zaburzeń depresyjnych jest depresja subkliniczna. Zmiany psychopatologiczne pojawiające się w tym zaburzeniu nastroju są podobne do tych, występujących w nieprawidłowościach depresyjnych. Uważa się, że mogą one pełnić funkcje objawów prodromalnych (wczesnych oznak) depresji. Różnica polega na intensywności objawów, które nie są tak wyraziste jak w epizodzie depresji. Często, trudność w zdiagnozowaniu powyższego zaburzenia nastroju związana jest z tym, że na pierwszy plan wysuwają się objawy somatyczne (Jianlin, 2012). W nomenklaturze polskiej termin depresja subkliniczna często zastępowany jest pojęciami depresji atypowej lub subdepresji (depresji poronnej) (Pużyński 2011). Ważnym kryterium diagnostycznym jest brak wcześniejszego wystąpienia zaburzenia depresyjnego u osoby z nieprawidłowościami o charakterze subklinicznym. (Jianlin, 2012).

 

The post Depresja – różne oblicza appeared first on Blog dla pacjentów.