Choroby tarczycy – ważny problem endokrynologiczny

Ekspert Bartłomiej Knychalski • 18 września 2015 • Komentarze:

Kiedy tarczyca choruje nie boli i zwykle długo nie daje o sobie znać. Ale skutki zaburzeń w pracy tego gruczołu mają wpływ na cały nasz organizm. Choroby tarczycy to obecnie problem około 30-40% Polaków.

Chorób tarczycy, takich jak nadczynność, niedoczynność, choroba Hashimoto, choroba Gravesa-Basedow’a czy wole guzowate nie wolno lekceważyć.

Tarczyca, kształtem przypominająca motyla, jest gruczołem położonym u podstawy szyi. Produkuje hormony, które regulują metabolizm i prawidłową czynność wszystkich tkanek i narządów ciała, odpowiadają za wzrost młodych organizmów i rozwój płciowy, a w okresie życia płodowego i u małych dzieci wpływają na rozwój mózgu. Szacuje się, że na schorzenia tarczycy 5 razy częściej cierpią kobiety niż mężczyźni. Do schorzeń upośledzających pracę tarczycy zalicza się niedoczynność i nadczynność tego gruczołu.

Kto może zachorować?

Występowanie niedoczynności tarczycy rośnie wraz z wiekiem. Jest to związane z upośledzeniem funkcji przysadki mózgowej wydzielającej hormon TSH, który pobudza tarczycę do produkcji hormonów. Zdaniem wielu endokrynologów rozpoznawanie niedoczynności tarczycy może utrudniać fakt, że często jej objawy, takie jak zmęczenie, skłonność do depresji, czy pogorszenie sprawności umysłowej są mylone z objawami procesu starzenia.

Z kolei nadczynność tarczycy również może być maskowana przez starzenie się, kobiety mogą uważać, że takie objawy, jak nadmierna nerwowość, wzrost potliwości, kołatanie serca czy zmęczenie są związane z menopauzą, a nie z chorobą tarczycy.

Do chorób, które nie powodują zaburzeń czynności tarczycy, ale nieleczone mogą prowadzić do znacznego pogorszenia stanu zdrowia zalicza się wole miąższowe obojętne, wole wieloguzkowe nietoksyczne, autoimmunologiczną chorobę Hashimoto i poporodowe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy.

Trudności w rozpoznaniu

Wole guzkowe jest najczęstszą chorobą tarczycy w Polsce. Istotnym problemem jest fakt, że nawet dokładne i konieczne przy każdym problemie tarczycy badanie USG nie pozwala odróżnić guzków łagodnych od raka tarczycy. Tylko biopsja cienkoigłowa aspiracyjna może dać na ten temat konkretną informację, ale czasem nawet to badanie nie jest rozstrzygające i wtedy warto wykonać operację. Tylko w około 10% przypadków okazuje się, że operowany chory ma nowotwór złośliwy. Wyniki leczenia raka tarczycy są w Polsce znacznie lepsze niż pozostałych krajach UE, a odsetek wyleczonych osób wynosi nawet 90%.

Mitem jest jakoby po awarii elektrowni atomowej w Czarnobylu, w Polsce wzrosła liczba zachorowań na raka tarczycy. Badania epidemiologiczne przeprowadzone po 10 latach od wybuchu wskazują, że dzięki akcji podawania jodu stabilnego dzieciom w Polsce, nie było znaczącego wzrostu zachorowań na raka tarczycy, jaki obserwowano np. na Białorusi czy Ukrainie.

Tarczyca a ciąża

Szczególnie ważne jest również zwrócenie uwagi na choroby tarczycy u kobiet w ciąży, ponieważ nawet te nie dające wyraźnych objawów, mogą prowadzić do poronień lub wad w rozwoju mózgu dziecka. Wyniki badań hormonalnych tarczycy u kobiety w ciąży pozostające w normie nie zawsze oznaczają prawidłowy stan hormonalny i bezpieczeństwo dla rozwijającego się płodu. Dlatego Panie planujące powiększenie rodziny lub będące w ciąży, powinny udać się z wizytą do endokrynologa. Ważne jest zwiększenia spożycia jodu i witaminy D w tym okresie.

Jod to pierwiastek niezbędny do produkcji hormonów tarczycy. Ze względu na zwiększoną produkcję tych hormonów, zapotrzebowanie na jod w ciąży jest wyższe niż u przeciętnej dorosłej osoby. Do skutków nieleczenia niedoczynności tarczycy u ciężarnej, zalicza się częstsze poronienia i porody przedwczesne, wysoką śmiertelność noworodków, uszkodzenie mózgu u dzieci, upośledzenie rozwoju szkieletu, zębów i płuc.

Ze względu na niewiedzę ludzi i częstość występowania chorób tarczycy zaleca się wizytę u endokrynologa, połączoną z możliwością wykonania badania USG tarczycy. Tylko kompleksowe podejście do problematyki chorób tarczycy pozwala na dokładne zdiagnozowanie, bezpieczne kontrolowanie i leczenie pacjentów dotkniętych tą chorobą.

The post Choroby tarczycy – ważny problem endokrynologiczny appeared first on Blog dla pacjentów.

Ekspert

Bartłomiej Knychalski endokrynolog, chirurg dr n. med.

Umów wizytę Zobacz profil

Komentarze: (0)

Ekspert

Bartłomiej Knychalski

endokrynolog, chirurg dr n. med.

Umów wizytę