Grypa - informacje, specjaliści, pytania i odpowiedzi

łac. influenza, ang. flu

  Choroba zakaźna układu oddechowego o ostrym przebiegu. Wywołuje ją zakażenie wirusem grypy przenoszącego się drogą kropelkową. Ze względu na sezonowe epidemie, które mogą mieć zasięg nawet kontynentalny czy światowy, choroba wymaga globalnej koordynacji epidemiologicznej. Największa pandemia grypy miała miejsce w latach 1918 – 1919, kiedy to trzy fale grypy nazwanej „hiszpanką” pochłonęły ponad 50 mln ofiar (więcej niż I wojna światowa). Obecnie przypadki śmierci zdarzają się u dzieci, osób starszych oraz osób obciążonych dodatkowo poważnymi chorobami.

  Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 3 – 4 dni konieczna jest wizyta u specjalisty.

  W profilaktyce znaczącą rolę odgrywają szczepionki przeciw grypie, wokół których toczy się wiele dyskusji. Leczenie okazuje się najbardziej skuteczne, gdy jest podjęte w ciągu 24–30 godzin od zaobserwowania pierwszych objawów. Polega głównie na łagodzeniu objawów oraz utrudnianiu wirusowi rozprzestrzeniania się w organizmie. Podaje się leki przeciwgrypowe (przeciwwirusowe oraz przeciwgorączkowe i przeciwbólowe). Dowiedziono, że namnażanie wirusów hamują inhibitory neuraminidazy: oseltamiwir (Tamiflu) i zanamiwir (Relenza), które zmniejszają objawy oraz prawdopodobieństwo powikłań, a inhibitory M2: amantadyna i rymantadyna blokują wnikanie wirusów do komórek. Terapia może być wspomagana przez przyjmowanie leków naturalnych (np. ekstrakt z czarnego bzu).

 

• Ze strony układu oddechowego: zapalenie zatok obocznych nosa, zapalenie krtani. zapalenie oskrzeli, zaostrzenie chorób przewlekłych (np. astmy oskrzelowej  czy  przewlekłej obturacyjnej choroby płuc - POChP), astma oskrzelowa, niewydolność oddechowa
• Ze strony układu krążenia: zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie osierdzia, nagły zgon sercowy, dekompensacja przewlekłej niewydolności krążenia
• Ze strony ośrodkowego układu nerwowego: nasilenie zmian otępiennych u osób starszych, napady drgawkowe (zwłaszcza u dzieci pod postacią drgawek gorączkowych), zapalenie mózgu, zapalenie opon mózgowych
• Ze strony innych narządów: ostre zapalenie ucha środkowego, zapalenie mięśni, ostra niewydolność nerek, zapalenie spojówek, zaostrzenie chorób przewlekłych (np. cukrzycy)
• Zespół Reye'a (w przypadku podawania kwasu salicylowego)
• Zespół Guillaina-Bárrego (porażenie wstępujące)

 

• Wirus grypy A

Występuje zarówno u ludzi, jak i u zwierząt (świnie, konie, foki, norki, wieloryby, ptaki). Mutuje znacznie częściej niż pozostałe typy. Za ogromną różnorodność wirusów typu A odpowiadają rodzaje białek tworzących otoczkę wirusa (hemaglutynina HA lub H). Obecnie najpowszechniejsze są szczepy wirusa należące do podtypów H1N1 oraz H3N2. Wirus potrafi dość szybko zmieniać strukturę białkową otoczki, przez co nowy szczep nie jest rozpoznawany przez przeciwciała obecne w organizmie po poprzednim zakażeniu. Typ A jest przyczyną ciężkich zachorowań, które mogą osiągać rozmiary epidemii.

• Wirus grypy B

Występuje tylko u ludzi. Ma tylko po jednym podtypie HA i NA. Podobnie jak wirus A jest przyczyną ciężkich zachorowań, wywołujących epidemie.

• Wirus grypy C

Występuje u ludzi i świń. Powoduje jedynie lekkie infekcje (np. zapalenie spojówek).