Nie bój się lęku!

Lęk to reakcja normalna i powszechna. Pojawia się, kiedy czujemy, że coś nam zagraża. Ze względu na nieprzyjemne odczucia, jakie się z nim wiążą, często jest postrzegany, jako coś, czego należy unikać. Zrozumienie natury lęku, jego przyczyn oraz mechanizmu utrzymywania, może pomóc w radzeniu sobie z nim.

Po co nam lęk?

Lęk to reakcja ukształtowana w toku ewolucji. Składa się z czterech elementów: myśli, odczuć z ciała, emocji oraz zachowania. Bez nich nie zareagowalibyśmy na zagrożenie.

• Myśli – widzimy sytuacje, jako zagrażającą. Powoduje to silne skupienie się na zagrożeniu. Cel jest taki, aby jak najlepiej sobie z nim poradzić.
• Odczucia z ciała – organizm stara się przygotować do radzenia z zagrożeniem. Może walczyć lub uciekać. Aby przygotować ciało do wysiłku z tym związanego pojawiają się określone reakcje. Z najbardziej wyraźnych odczuć z ciała można wymienić: serce zaczyna szybciej bić, aby odżywić mięśnie, mięśnie się napinają, skóra się poci, aby schłodzić organizm, zaczynamy szybciej oddychać.
• Nieprzyjemne emocje – pojawiają się np. przerażenie, strach, przeczulenie.
• Zachowanie – możemy zachować się na 3 sposoby: walczyć (np. z napastnikiem), uciekać (np. przed groźnym psem) lub zamrzeć w bezruchu (np. w odpowiedzi na nagły bodziec – dźwięk, uderzenie).

Te elementy pomogły przetrwać naszym przodkom, pomagają przeżyć innym zwierzętom, pomagają nam radzić sobie z zagrożeniami.

Lęk – szkodliwy?

Dlaczego więc tak z pozoru doskonała reakcja powoduje czasem tak wiele trudności – np. silne, przedłużające się nieprzyjemne odczucia z ciała, nieprzyjemne stany emocjonalne, niemożność wykonania wielu czynności (np. lęk przed wystąpieniami publicznymi), zaburzenia snu, łaknienia, bóle, itd.?
Aktualny świat ludzi nie jest tak prosty jak zwierzęcy. Lęk staje się szkodliwy, kiedy jest zbyt silny lub zbyt długotrwały.

Myśli a lęk

W naszym funkcjonowaniu pojawia się istotny element myśli. To one nadają sytuacjom znaczenie zagrażające. To one mogą przedłużać nieprzyjemne odczucia związane z lękiem.

Kolejne artykuły zostaną poświęcone wyjaśnieniu, w jaki sposób nasze myślenie może przyczyniać się do utrzymywania nieprzyjemnych odczuć. Opiszę również praktyczne metody radzenia sobie z lękiem. Postaram się odkryć prawdziwą naturę lęku – naszego sprzymierzeńca w radzeniu sobie z trudnościami.

Nie bójmy się lęku.